'Ongekende' milieuramp dreigt door lekkages Nord Stream

AMSTERDAM - [update 15:11 uur] De lekkages aan de pijpleidingen Nord Stream 1 en 2 dreigen een historisch grote milieuramp te veroorzaken. Aardgas bestaat voor een groot deel uit methaan, een broeikasgas dat de opwarming van de aarde veel sneller in de hand werkt dan CO2.

"Er zijn een aantal onzekerheden, maar als deze pijpleidingen kapotgaan is de impact op het klimaat rampzalig en misschien zelfs ongekend", zegt David McCabe, wetenschapper van de non-profitorganisatie Clean Air Task Force.

"Aangezien een ton methaan in een periode van twintig jaar ruim tachtig keer zo'n grote impact heeft op het klimaat als CO2, baart de mogelijk gigantische uitstoot zeer veel zorgen", vervolgt McCabe. Ook Greenpeace is bezorgd over de extra methaanuitstoot. Faiza Oulahsen van Greenpeace Nederland noemt die "fors en heel erg zonde". Zeker nu dit gebeurt terwijl voor veel mensen de energierekening onbetaalbaar dreigt te worden, voegt ze eraan toe.

Het is erg lastig om na te gaan hoeveel methaan precies in de atmosfeer terechtkomt als gevolg van de lekkages aan de pijpleidingen in de Oostzee. Over de effecten van onderzeese lekkages zijn nog weinig gegevens voorhanden, zegt onderzoekster Jasmin Cooper van het Sustainable Gas Institute, een afdeling van het Imperial College London.

"Gazprom kan waarschijnlijk een schatting geven op basis van de doorvoer van gas, maar voor de methaanuitstoot in de atmosfeer moeten ze een team op pad sturen voor metingen", zegt ze.

Anderen wagen zich wel aan schattingen. Directeur Andrew Baxter van milieuorganisatie Environmental Defense Fund stelt op basis van een grove raming dat 115.000 ton methaan is ontsnapt. Dat zou gelijkstaan aan 9,6 miljoen ton CO2, ongeveer evenveel als 2 miljoen benzineauto's in een jaar uitstoten. Greenpeace vreest zelfs het drievoudige: volgens de Scandinavische tak van de organisatie zou het effect van de lekkages weleens gelijk kunnen staan aan bijna 30 miljoen ton CO2. "Dat is acht maanden de volledige uitstoot van een land als Denemarken", zegt Oulahsen.

Vicepresident Jean-Francois Gauthier van GHGsat, een bedrijf in uitstootmetingen via de satelliet, verwacht ook veel milieuschade. In een "conservatieve schatting" komt hij uit op 500 ton methaan die per uur uit de gasleidingen ontsnapt.

Dat zou veel meer zijn dan een groot methaanlek in 2015 bij de gasopslag Aliso Canyon bij Los Angeles. Bij dit ongeluk, dat bekendstaat als het grootste methaanlek ooit in de Verenigde Staten, kwam per uur ongeveer 50 ton van het broeikasgas vrij.

Over het effect van het gaslek op het zeeleven zijn de meningen verdeeld. Het Duitse ministerie voor Milieu verklaarde dat de beschadigingen waarschijnlijk geen groot gevaar voor de flora en fauna in de Oostzee opleveren. Greenpeace is daar wel bezorgd over. Oulahsen zegt dat het effect op het zeeleven nog niet goed is vast te stellen.