Rijkswaterstaat: 'Houd de tunnels open'
DEN HAAG - Te vaak moet Rijkswaterstaat een tunnel afsluiten omdat een te hoge vrachtwagen erdoor wil rijden. Die afsluitingen leiden niet alleen tot ergernis, maar ook tot economische schade. Onder het motto 'Tot 4 en niet hoger' wil Rijkswaterstaat, samen met partners, dit probleem fors verkleinen.
Veel chauffeurs die regelmatig over de A15 rijden zullen ter hoogte van Hendrik Ido Ambacht even hun hart vasthouden. De Noordtunnel, hij zal toch niet weer...? In 2021 moest de tunnel 1176 keer worden afgesloten omdat een te hoge vrachtauto erdoorheen wilde rijden. Dat is gemiddeld drie keer per dag. Op zo'n belangrijke verkeersader, verbinding Rotterdam met oostelijk Nederland en verder, leidt dat vanzelfsprekend tot veel irritatie.
Hoogtedetectie
Een Europese richtlijn bepaalt dat voertuigen niet hoger dan 4m mogen zijn. Alle tunnels in de A-wegen zijn hoger dan die richtlijn, maar Rijkswaterstaat moet voorkomen dat de verkeersbuis of de installaties die daarin hangen worden beschadigd.
"Daarom gebruiken we op veel plaatsen hoogtedetectie waarmee we hoogte van vrachtwagens meten ruim voor ze de tunnel in rijden", vertelt Ico Jacobs, projectleider hoogtemeldingen bij Rijkswaterstaat. "Signaleert die een vrachtwagen hoger dan 4 m dan geeft een waarschuwingsbord dit aan zodat de chauffeur een afslag kan nemen. Rijdt de chauffeur toch door, dan gaan uiteindelijk de lichten op rood en gaan de slagbomen naar beneden. Het kan enkele minuten duren voordat onze inspecteurs de vrachtwagen aan de kant hebben gezet en de tunnel weer open gaat. Als het in de spits gebeurt, heb je meteen filevorming, en de maatschappelijke kosten per km file zijn groot. Bovendien neemt de kans op kop-staartbotsingen toe. En het geeft natuurlijk hinder aan de overige vervoerders en automobilisten."
De Drechttunnel is de absolute koploper, maar bijvoorbeeld de Velsertunnel in de A22 ging vorig jaar 1668 keer dicht. Het probleem speelt in meer of mindere mate bij vrijwel alle tunnels.
Thomas Reitsma van ondernemersvereniging evofenedex herkent de problematiek. Zijn leden (dat gaat van de bakker om de hoek tot een groot chemieconcern) hebben goederen die over de weg moeten. "Wij horen de klachten: 'We staan weer in de file."
Dat leidt tot milieukosten en economische kosten.' Overigens kan een vervoerder die de weg op moet met een lading die niet onder de 4 m kan blijven daarvoor een ontheffing aanvragen. De Rijksdienst Wegverkeer wijst dan een alternatieve route aan.
Klapperend zeil
In maart 2022 vraagt Rijkswaterstaat samen met evofenedex, politie en Transport en Logistiek Nederland extra aandacht voor de vele hoogtemeldingen, onder het motto 'Tot 4 en niet hoger'.
Het belangrijkste doel is nog meer transportbedrijven en chauffeurs te bereiken om duidelijk te maken dat ze echt niet met een vrachtwagen de weg op gaan die hoger is dan die 4m. Daarbij gaat het er soms om de wagen niet te hoog te beladen of om te zorgen dat het zeil over de wagen strak is aangespannen, zodat het niet klappert.
"Wij geven daar voorlichting over aan onze leden", vertelt Reitsma. "Ze vragen er ook zelf naar, ze willen tips om te voorkomen dat de vrachtauto te hoog wordt." Het kan zijn dat als een chauffeur in een 'treintje' rijdt met andere vrachtauto's het niet door heeft dat het zijn of haar wagen is die het probleem veroorzaakt. "Voor je de weg op gaat", zegt Ico Jacobs daarom, "meet altijd na hoe hoog je vrachtwagen is."
Scherpere handhaving
Een belangrijk aandachtspunt is een nog scherpere handhaving. Reitsma: "Dat was en is nog wel eens een probleem. We zijn blij dat communicatie en handhaving nu hand in hand gaan."
Een chauffeur die met een te hoog voertuig aan de kant wordt gezet riskeert een boete tot € 1.100. Jacobs van Rijkswaterstaat: "Als er een hobbeltje in de weg zit dan kan onze detectie een vrachtwagen die iets opveert waarnemen als te hoog. Daarom meten onze inspecteurs altijd de vrachtwagen na en gebruiken we een marge van 6 cm. Maar kom je daar boven dan word je beboet. Is een vrachtwagen zodanig verbouwd dat die te hoog is, dan komt ook de politie erbij. Dan is er sprake van een economisch delict en kan de boete verder oplopen."
Waarom chauffeurs de signalen van de hoogtedetectie niet altijd opvolgen is niet duidelijk. Ico Jacobs wil niet te snel oordelen. "De rijtaak van een chauffeur is lastig, die moet op veel zaken tegelijkertijd letten. Maar om meer inzicht te krijgen, houden we de gegevens van de nagemeten wagens gerichter bij. Natuurlijk volledig geanonimiseerd, in overeenstemming met de Algemene verordening gegevensbescherming."
Thomas Reitsma hoopt dat dit meer inzicht zal geven. "Het allergrootste deel van de vervoersstroom houdt zich aan de regels, het is maar een heel klein deel dat dit niet doet. Als we inzicht krijgen in welke groep dat is, dan kunnen we kijken hoe we die beter kunnen bereiken."