Clicky


Polen en Hongarije verliezen zaak korten EU-geld om rechtsstaat

Polen en Hongarije verliezen zaak korten EU-geld om rechtsstaat
16-02-2022 10:18 | Politiek & Verkiezingen | auteur ANP

LUXEMBURG - Polen en Hongarije hebben een belangrijke rechtszaak verloren over het inhouden van EU-subsidies voor lidstaten die de rechtsstaat uithollen. EU-landen mogen worden gekort als bijvoorbeeld rechters er niet onafhankelijk hun werk kunnen doen of als er sprake is van corruptie, oordeelt de hoogste Europese rechter.

Het zogeheten conditionaliteitsregime moet voorkomen dat EU-geld bijvoorbeeld door corruptie of vriendjespolitiek in verkeerde handen komt. De EU-leiders waren het in 2020 eens geworden over de invoering van zo'n mechanisme, met Nederland als een van de voortrekkers. De Poolse en Hongaarse leiders stemden ermee in op voorwaarde dat het Europees Hof van Justitie zich erover zou uitspreken.

Dat wees de klacht van de twee lidstaten woensdag af. Met de rechtsstaattoets treedt de EU niet buiten haar bevoegdheden en tast zij ook de rechtszekerheid niet aan, oordeelt het hof.

Volgens de Hongaarse minister Varga (Justitie) is de uitspraak "een voorbeeld van hoe Brussel zijn macht misbruikt". Ze noemt het een "politiek besluit". Een woordvoerder van de Poolse regering zegt dat de uitspraak "een gevaarlijke tendens om over de grenzen van de EU-verdragen te gaan" bewijst.

Voorzitter Von der Leyen van de Europese Commissie is blij met de uitspraak. "Deze toont dat we op de goede weg zijn." Ze wijst erop dat het om belastinggeld van EU-burgers gaat, en dat de rechtsstaattoets de financiële belangen van de EU beter beschermt tegen schendingen van de principes van de rechtsstaat.

De nieuwe regel is al ruim een jaar van kracht, maar nog niet in stelling gebracht. De commissie heeft Polen en Hongarije afgelopen najaar al wel gemeld wat er volgens haar schort aan de omgang van die landen met de regels van democratie en rechtsstaat. Polen tast de onafhankelijkheid van rechters aan en in Hongarije constateert de commissie belangenverstrengeling en corruptie.

Het Europees Parlement maant de commissie al een jaar om in actie te komen, maar die hield vanwege de lopende rechtszaak de boot af. Het parlement is inmiddels zelf naar het hof gestapt om actie te eisen.

Door de uitspraak heeft het dagelijks EU-bestuur "geen excuses meer om niet onmiddellijk" de regel toe te passen, zegt Europarlementariër In 't Veld. Zij wil dat het parlement de commissie desnoods wegstuurt als die niet in actie komt. GroenLinkser Strik wil de commissie bij het uitblijven van maatregelen tegen Boedapest en Warschau onder curatele stellen, wat ooit ook de val van de commissie inleidde.

Ook hun VVD-collega Azmani dringt aan op snelle actie tegen Polen en Hongarije. "Als je je niet aan onze Europese basiswaarden en normen houdt, ben je geen knip voor de neus waard en moet de geldkraan dicht."