Veroordeling en vrijspraak voor oplichtingsconstructie bij grondverkoop

ALKMAAR - De rechtbank Noord-Holland heeft een 39-jarige man veroordeeld tot een gevangenisstraf van 195 dagen en een taakstraf van 240 uur voor het oplichten van 20 mensen en twee pogingen daartoe. Hij deed dat door hen te laten betalen voor aankoop van grond, terwijl hij die grond niet kon leveren. Een eveneens 39-jarige medeverdachte, die betrokken was bij een aantal van deze oplichtingen, is vrijgesproken, meldt de rechtbank.

De hoofdverdachte heeft van 1 mei 2014 tot en met 19 december 2019 meerdere mensen overgehaald om stukken grond aan te kopen. Hij hield de slachtoffers voor dat deze grond voor hen een flink rendement zou kunnen opleveren doordat deze door een bestemmingswijziging of verkoop als bouwgrond in waarde zou stijgen.

De hoofdverdachte wist dat het ging om grond die toebehoorde aan anderen en dat hij de grond niet kon leveren. Hij heeft de potentiële kopers onder meer misleid door (valse) brochures te sturen of te laten zien, valse koopcontracten op te stellen en naar een niet bestaande notaris te verwijzen. Ook hield hij hen steeds aan het lijntje door valse beloften te doen over de levering van de grond. Op die manier heeft hij de slachtoffers grote geldbedragen afhandig gemaakt.

De rechtbank vindt bewezen dat de verdachte 20 personen heeft opgelicht en twee keer een poging daartoe heeft gedaan. In totaal hebben de slachtoffers ruim 230.000 euro aan de verdachte betaald. Op de zitting heeft de verdachte deze oplichtingen ook bekend en heeft hij verklaard dat hij spijt heeft en de slachtoffers wil terugbetalen. Bij de politie had de man nog ontkend. De rechtbank rekent het de verdachte zwaar aan dat hij misbruik heeft gemaakt van het vertrouwen dat de slachtoffers in hem hadden. Ook heeft hij voormalig werkgevers in diskrediet gebracht doordat hij tegen de slachtoffers vertelde dat hij namens deze bedrijven zaken deed. 

Gelet op de ernst van de feiten, de hoeveelheid oplichtingen en de langere periode waarbinnen deze zich hebben afgespeeld, vindt de rechtbank in beginsel een forse onvoorwaardelijke gevangenisstraf passend. Maar de berechting heeft lang op zich laten wachten, de man heeft direct na zijn aanhouding ruim zes maanden in voorarrest gezeten en zeven maanden een enkelband gedragen. Ook is terugbetaling van de slachtoffers van groot belang. Daarom legt de rechtbank een gevangenisstraf op die gelijk is aan de tijd die de verdachte in voorarrest heeft gezeten. Dit betekent dat de verdachte niet terug hoeft naar de gevangenis. Wel legt de rechtbank de verdachte daarnaast een maximale taakstraf van 240 uur op.

De rechtbank heeft de man veroordeeld om schadevergoeding aan de slachtoffers te betalen, in totaal een bedrag van ruim 230.000 euro. Het Openbaar Ministerie heeft de rechtbank ook verzocht de verdachte te veroordelen om het geld dat hij met de oplichtingen heeft verdiend aan de Staat te betalen. De rechtbank heeft dit voordeel berekend op een bedrag van ruim 290.000 euro.

Vrijspraak medeverdachte

De medeverdachte heeft bij een aantal kopers koopovereenkomsten ter ondertekening gebracht of ondertekende koopovereenkomsten opgehaald. Uit de inhoud van bepaalde Whatsapp-berichten tussen de hoofdverdachte en de medeverdachte volgt dat de medeverdachte had moeten vermoeden dat de zaken waarvoor de hoofdverdachte hem benaderde, niet helemaal in de haak waren. Desondanks is dat naar het oordeel van de rechtbank niet voldoende om hem voor oplichting te veroordelen. Er is onvoldoende bewijs dat de medeverdachte wist dat de koopovereenkomsten bedoeld waren om mensen op te lichten.