TNO verwacht invloed hoge gasprijs op glas, kunstmest en cement

DEN HAAG - De proces- en chemie-industrie krijgt last van de aanhoudend stijgende gasprijzen. Dan gaat het om de productie van onder meer glas, aluminium, papier, kunstmest, ethanol, ammonia en cement. "Chemieprocessen hebben vaak heel hoge temperaturen nodig, dat kun je niet snel elektrisch doen. Bedrijven zitten behoorlijk klem", voorspelt René Peters, energie- en gasexpert bij onderzoeksinstituut TNO.

De Rabobank stelde onlangs in een rapport over de gasprijzen dat de kunstmest- en ethanolproductie getroffen kunnen worden. Voor kunstmest is dat een groot probleem, zegt Peters. "Die wereldmarkt is heel competitief en kunstmest is makkelijk te importeren. En dan gaat de fabriek gewoon uit." In het Verenigd Koninkrijk heeft kunstmestproducent CF Industries twee fabrieken al tijdelijk gesloten vanwege de hoge gasprijs. Kunstmestproducent Yara produceert om die reden in Europa al 40 procent minder.

Sanne de Boer, analist energietransitie bij RaboResearch, zegt dat van het totale aardgasverbruik in Nederland een derde naar de de productie van elektriciteit gaat. De overige 60 procent wordt verdeeld over de industrie (40 procent) en de gebouwde omgeving (60 procent), waar woningen, kantoren maar ook schoolgebouwen die energie verbruiken onder vallen. Nederland verbruikt volgens Peters ongeveer 37 miljard kuub aan gas per jaar, maar produceert met 21 miljard kuub veel minder.

Of bedrijven last krijgen hangt volgens De Boer af van hun energiecontracten. "Als ze langjarige contracten hebben, hoeft dat niet." Glastuinbouw Nederland waarschuwde al voor gevolgen omdat veel tuinders gas op dagprijs inkopen en dat is nu "ontzettend duur". Volgens De Boer is het voor een bedrijf bovendien lastig om zomaar te wisselen van aardgas naar bijvoorbeeld kolen of waterstof. Zo zijn sommige vormen van waterstof nog onvoldoende ontwikkeld of worden ze nog uit aardgas geproduceerd. Omschakelen naar elektriciteit is ook geen optie, omdat daarmee de temperatuur niet hoog genoeg kan worden.

Behalve de industrie en chemie hebben de elektriciteitsopwekkers, zoals RWE en Uniper, ook last van de hoge gasprijzen, zegt Peters. "Die hebben zowel kolen- als gascentrales en schakelen nu de gasprijs hoog is over op kolen. Dat is zeer ongewenst vanuit het klimaat- en uitstootperspectief." In Nederland zijn nog vier grote kolencentrales.