Poetin: Brits marineschip HMS Defender wilde Russische reactie testen

MOSKOU - Het Britse marineschip dat volgens Moskou eerder deze maand illegaal Russische wateren in de Zwarte Zee bij de Krim betrad, heeft dat gedaan om in detail de reactie van de Russische strijdkrachten te observeren. President Vladimir Poetin zei dat woensdag.

"Dit was natuurlijk een provocatie", zei Poetin in zijn jaarlijkse vraag- en antwoordsessie op televisie, nadat de Britse ambassadeur in Moskou eerder al op het matje was geroepen. "Zelfs als we de Britse destroyer bij de Krim tot zinken hadden gebracht, is het onwaarschijnlijk dat de wereld aan de rand van de Derde Wereldoorlog zou hebben gestaan', voegde hij eraan toe. Volgens hem heeft een Amerikaanse verkenningsvliegtuig de schermutselingen vanuit de lucht gadegeslagen.

Een woordvoerder van de Britse regering zei dat het schip met zijn "onschuldige doorvaart" in lijn met het internationale recht heeft gehandeld. Het oorlogschip HMS Defender voer in een maritieme zone die volgens de meeste landen bij Oekraïne hoort, maar de Russen claimen dat zeegebied sinds de inlijving van de Krim in 2014. De Britten wisten dat de route gevoelig lag, blijkt uit de recente vondst van vertrouwelijke militaire informatie bij een bushalte in Kent. Daarin staat onder meer dat op hoog niveau werd gespeculeerd over hoe de Russen zouden reageren als het schip in de buurt van de Krim zou komen.

De Russen zeiden waarschuwingsschoten te hebben gelost, maar volgens de Britten ging het om een schietoefening. Overigens werd volgens het ministerie van Defensie in Den Haag ook een Nederlands fregat geïntimideerd.

De Britten hielden volgens de gevonden documenten rekening met meerdere scenario's, uiteenlopend van een "veilige en professionele" Russische reactie tot een respons die "veilig noch professioneel" was. Overwegingen om het schip betwiste wateren te laten vermijden werden opzijgeschoven omdat Londen ervan uitging dat Moskou dat mogelijk als laf zou betitelen.

Poetin ging verder in op Oekraïne. Zo zei hij het nut van een ontmoeting met president Volodimir Zelenski niet in te zien omdat het land volgens hem in feite wordt gerund door politici in de VS en Europese landen. "Belangrijke besluiten worden genomen in Washington, en Berlijn en Parijs tot op zekere hoogte."

Zelenski nodigde Poetin in april uit voor een ontmoeting in Oost-Oekraïne, waar toen meer dan 100.000 Russische militairen bij de grens samendromden. Poetin hield de boot af, maar zei destijds wel dat Zelenski altijd welkom is in Moskou. Woensdag noemde hij het Oekraïense leiderschap "onvriendelijk", maar wees ook op de nauwe banden tussen de twee buurlanden. "We zijn een", zei hij.