'Dichterbij slachtoffers MH17 kunnen we niet komen'

SCHIPHOL - Hoe pijnlijk de aanblik van het wrak van het vliegtuig van rampvlucht MH17 ook is, de schouw van de rechtbank is voor nabestaanden een heel belangrijk moment. Dat zei advocaat Arlette Schijns woensdag namens een kleine zeshonderd nabestaanden.

"We kijken naar de resten van het vliegtuig waarin hun dierbaren de laatste momenten van hun leven hebben doorgebracht. Waarin zij hun noodlot in de ogen keken. Dichter bij de dood van de 298 slachtoffers kunnen we niet komen." Schijns noemt het belangrijk dat de rechtbank aanschouwt welke materiële schade aan het vliegtuig is toegebracht. "Een ieder die dat ziet kan zich voorstellen dat het immateriële leed dat hiervan het gevolg is, immens moet zijn."

Voor de nabestaanden is dit moment - dat de rechtbank de reconstructie van het vliegtuig op de vliegbasis in Gilze-Rijen bekijkt - van groot belang. "De nabestaanden zoeken - na al die jaren - nog steeds naar de waarheid en naar rechtvaardigheid."

Speciaal voor deze gelegenheid is naast de hangar waar het toestel in staat, een grote tent ingericht die dienst doet als rechtbank. Buiten bij de hangar staan kleine tentjes, voor onder anderen mensen van de rechtbank, het Openbaar Ministerie en de advocaten van Oleg Poelatov, de enige verdachte die zich in dit proces laat vertegenwoordigen.

De voorzitter van de rechtbank sprak van "een bijzondere locatie". "De rechtbank benadrukt dat dit bezoek bij nabestaanden een emotionele lading zal hebben. Het gaat hier om het vliegtuig waarmee hun dierbaren onderweg waren naar een bestemming die zij nooit hebben bereikt", aldus de voorzitter. Aan het einde van de zitting vertelde hij dat de schouw op iedereen grote indruk had gemaakt.

Volgens het OM is MH17 boven het oosten van Oekraïne uit de lucht geschoten met een Russische Buk-raket. In Oost-Oekraïne was een conflict gaande tussen pro-Russische separatisten en Oekraïense regeringstroepen.

In de hangar op de militaire basis staan de reconstructie van het voorste deel van het toestel en een aantal van de andere wrakstukken opgesteld. Het gaat om een stalen constructie waar wrakstukken aan vast zijn gemaakt, met name bij de cockpit. Rechts daarachter zou de Buk-raket zijn ingeslagen. Er is ook een trap en verhoging gemaakt om in - wat over is van - het toestel te kijken. Een deel van de binnenkant van de cockpit is gereconstrueerd.

Bij de ramp met vlucht MH17 op 17 juli 2014 kwamen alle inzittenden, onder wie bijna tweehonderd Nederlanders, om het leven. Het toestel van Malaysia Airlines was vertrokken van Schiphol met bestemming Kuala Lumpur. Het Openbaar Ministerie verdenkt vier mannen - drie Russen en een Oekraïner - van betrokkenheid.

Woensdag was de laatste voorbereidende zittingsdag van de omvangrijke strafzaak. Op 7 juni begint de inhoudelijke behandeling.