EU-landen en Europees Parlement eens over corona-reispas

BRUSSEL - De EU-landen en het Europees Parlement hebben overeenstemming bereikt over de pas die reizen binnen de EU weer gemakkelijker moet maken. Dat is net op tijd voor het parlement om het 'covid-certificaat' goed te keuren voor gebruik in de zomervakantie.

Reizigers kunnen straks met een QR-code aantonen dat ze zijn ingeënt tegen het coronavirus, negatief zijn getest of al een besmetting achter de rug hebben en daardoor zijn beschermd. De tests worden niet gratis, zoals het parlement wilde. De Europese Commissie maakt wel 100 miljoen euro vrij om een aantal coronatests goedkoper te maken, zeggen Nederlandse Europarlementariërs die namens het parlement onderhandelden. Zo nodig zou dat bedrag nog kunnen worden verdubbeld.

Het parlement heeft ook niet kunnen bedingen dat reizigers met een certificaat verzekerd zijn van vrije toegang. EU-landen kunnen nog altijd van reizigers vragen een test te ondergaan of in quarantaine te gaan. Maar ze hebben afgesproken dat ze dat alleen doen als het echt nodig is en er geen lichtere maatregelen voorhanden zijn. Een lidstaat die daartoe toch overgaat, moet dat bovendien aan de Europese Commissie melden.

Het 'EU Digitale Covid-certificaat' zoals het voortaan moet heten, "is een gelukkig einde aan heel moeilijke onderhandelingen", zegt CDA-Europarlementariër Jeroen Lenaers, een van de onderhandelaar namens het parlement. "We hebben tegenstrijdige nationale procedures en certificaten voorkomen."

Lenaers' medeonderhandelaar Sophie in 't Veld spreekt van een "minimaal akkoord", maar denkt dat het wel is gelukt "om de kluwen aan regels en restricties iets kleiner te maken". Ze hekelt de "teleurstellende" houding van de EU-landen, die ook volgens Lenaers de indruk wekten dat ze zich drukker maakten om hun soevereiniteit dan om hun burgers.

Ook GroenLinkser Tineke Strik heeft gemengde gevoelens. De onderhandelaar namens de Groenen is tevreden met het akkoord, maar "het blijft oneerlijk dat je moet betalen voor een test als je nog niet de kans hebt gehad om gevaccineerd te worden, terwijl vaccineren wel gratis is". Onder andere de Nederlandse regering hield vol dat de lidstaten dat zelf mogen bepalen. "We blijven druk zetten om daar meer geld voor vrij te maken."

De tijd drong om tot een compromis te komen, omdat het Europees Parlement het certificaat over ruim twee weken behandeld en goedgekeurd moet hebben. Anders is het niet eind juni klaar, zoals de bedoeling is.

Zodra de regels voor het certificaat op 1 juli van kracht worden, hebben EU-landen nog zes weken tijd om het certificaat te gaan gebruiken, zegt voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie. Als een lidstaat die tijd ook opgebruikt, is de zomervakantie al ver op streek.