Clicky


Informateur: meeste partijen sluiten Rutte niet bij voorbaat uit

Informateur: meeste partijen sluiten Rutte niet bij voorbaat uit
30-04-2021 11:50 | Politiek & Verkiezingen | auteur ANP

DEN HAAG - Alleen de PVV, SP en BIJ1 sluiten op voorhand deelname aan een nieuw kabinet uit als daar VVD'er Mark Rutte deel van uitmaakt. Dat schrijft informateur Herman Tjeenk Willink in zijn eindverslag. Volgens hem is het verder belangrijk dat een nieuwe informateur direct aan de slag gaat met een plan om uit de coronacrisis te komen.

Begin deze maand nam de Tweede Kamer bijna een motie van wantrouwen aan tegen Rutte omdat hij had gelogen in de verkenningsfase. Dat bemoeilijkt de kabinetsformatie. Rutte moet het vertrouwen van de andere partijleiders zien terug te winnen. De VVD werd bij de verkiezingen de grootste partij.

"Een overgrote meerderheid" van de partijen denkt dat het vertrouwen vooral hersteld kan worden door het eens te worden over belangrijke politieke thema's, te beginnen met de coronacrisis. Daar moet de formatie nu mee verder, schrijft Tjeenk Willink. Als daarbij meer ruimte wordt gelaten aan de Tweede Kamer om de uitwerking van de plannen te controleren, draagt dat volgens hem ook bij aan het vertrouwen.

Onderhandelingen over "wie met wie" wilden de fractievoorzitters nog niet voeren. Een meerderheid sluit wel de PVV en FVD uit, enkele partijen ook JA21. Tjeenk Willink geeft geen advies welke partijen met elkaar aan tafel moeten gaan zitten om tot een coalitie te komen. Er moet volgens hem gestart worden met de inhoud.

Of partijen nog willen samenwerken met Rutte hangt af van het inhoudelijke beleid, of van de mate waarin hij de ruimte laat voor een beleid met meer openheid en een grotere rol van de Tweede Kamer. Hij denkt wel dat Rutte in staat is het vertrouwen terug te winnen. Rutte zal daar "op korte termijn" meer over zeggen.

Hoewel de informateur na de gesprekken met de fractieleiders nog steeds met een gevoel van "ongemak" zit, heeft hij wel het idee dat de partijen nader tot elkaar zijn gekomen. Hij ziet dat onder meer in de brede steun donderdag voor een voorstel van GroenLinks en PvdA voor een nieuwe bestuurscultuur.

Ook de ChristenUnie sluit een kabinet met Rutte niet meer uit. In het radioprogramma De Nieuws BV zei partijleider Gert-Jan Segers dat je "regeren nooit kunt uitsluiten, maar het ligt niet voor de hand". Hij ziet "vooralsnog"geen rol voor zijn partij in een nieuw kabinet. Segers was al onlangs op het partijcongres ook al teruggekomen op zijn uitspraken in het Nederlands Dagblad, waarin hij een nieuwe samenwerking met de VVD onder leiding van Rutte uitsloot. Hij erkende toen te veel op de man te hebben gespeeld.

Hij stelt voor dat er een informateur wordt aangewezen die op afstand van de actuele politiek staat met "een breed sociaal-economisch profiel". Die moet dan gaan werken aan een regeerakkoord op hoofdlijnen.