Clicky


De wondere wereld van de anti-witwasregels

De wondere wereld van de anti-witwasregels
22-01-2021 16:43 | Juridische Column | auteur Redactie

Criminelen willen hun zwart verdiende geld witwassen. Vaak gaat het om cash, maar soms ook om zwart geld op bankrekeningen of om goederen met een dubieuze herkomst. En dan gaat het om grote hoeveelheden. Anders is het niet de moeite waard. Het gaat dan om zo veel zwart en/of crimineel geld, dat de boef het in redelijkheid niet meer kan opmaken met het contant betalen van etentjes, boodschappen of cadeautjes.

Autodealers accepteren al vaak geen cash meer, dus een mooie sportwagen is ook lastig aan te schaffen. Laat staan dat een huis met contanten kan worden gekocht. En je hoeft bij de notaris niet aan te komen met een koffer vol cash. De crimineel wil al die cash ook niet in huis hebben, want dat trekt concullega’s aan die het komen rippen.

De crimineel heeft er dus belang bij om het geld op een keurige bankrekening te krijgen, zodat hij onroerend goed met het geld kan kopen of er een legaal bedrijf mee kan oprichten, zich uiteindelijk als gegoede burger kan voordoen en het gevaarlijke criminele wereldje kan verlaten. Om dat te bereiken heeft hij de bovenwereld nodig, de nette mensen.

De nationale en internationale anti-witwasregelgeving richt zich tot de instellingen die de criminelen van dienst kunnen zijn in hun wens om het criminele geld in de bovenwereld te krijgen. Met instellingen wordt gedoeld op bijvoorbeeld banken, notarissen, advocaten, accountants, makelaars of belastingadviseurs.

In Nederland zijn er diverse wetten die het witwassen van crimineel geld moeten tegengaan. Ten eerste natuurlijk het Wetboek van Strafrecht, dat witwassen strafbaar stelt. Daarnaast is er de Wwft, de wet ter voorkoming van witwassen en het financieren van terrorisme. De Wwft verplicht instellingen tot het onderzoeken van hun ‘cliënten’ en het melden van ongebruikelijke transacties.

Poortwachters

De hiervoor genoemde instellingen en dienstverleners worden ‘poortwachters’ genoemd. Zij moeten tegengaan dat criminelen hun geld in de nette wereld kunnen uitgeven. Op grond van de Wwft moeten de poortwachters onderzoeken wie hun cliënten zijn en waar ze vandaan komen. In sommige gevallen moeten zij ook onderzoeken hoe zij aan hun geld zijn gekomen. Als bijvoorbeeld een bank vermoedt dat een klant zich bezighoudt met witwassen, fraude of belastingfraude, dan moet de bank dit melden bij een meldpunt van het Ministerie van Financiën, de FIU Nederland. De FIU Nederland kan een melding doorgeven aan het Openbaar Ministerie of de FIOD, met als gevolg dat de eventuele witwasser wordt gepakt en wordt vervolgd.

De anti-witwasacties van banken zullen u de laatste tijd wel bekend voorkomen. De banken willen hun klanten opnieuw identificeren. De klanten moeten allerlei informatie aanleveren en verklaringen tekenen. Als u bij een notaris of een advocaat komt, dan moet u uw legitimatiebewijs laten zien. Als ondernemer wordt er onderzoek gedaan in de Kamer van Koophandel en in het nieuwe UBO-register.

Groothandelaren, cash en de Wwft

Minder bekend is het dat ook de zogenaamde groothandelaren onder de Wwft vallen. Dat zijn op de eerste plaats juweliers, autohandelaren, antiquairs en kunsthandelaren. Zij worden met naam en toenaam genoemd in de Wwft. De Wwft is soms ook van toepassing op andere handelaren. Artikel 1a lid 4 onder i Wwft geeft de volgende regel:

‘natuurlijke personen, rechtspersonen of vennootschappen die beroeps- of bedrijfsmatig handelen als koper of verkoper van goederen, voor zover betaling van deze goederen in contanten plaatsvindt voor een bedrag van € 10.000 of meer, ongeacht of de transactie plaatsvindt in een handeling of door middel van meer handelingen waartussen een verband bestaat’.

De Wwft kan bijvoorbeeld in beeld komen als een vrachtwagenchauffeur een vracht in Oost-Europa aflevert en de koper hem contanten meegeeft ter betaling van die vracht. Een betaalcheque (aan toonder) of debitcard wordt trouwens gelijkgesteld met cash.

In dat geval moet de handelaar voldoen aan de verplichtingen van de Wwft. Hij moet cliëntenonderzoek doen en eventueel ook deze transactie als ongebruikelijke transactie melden. Dat kan aan de orde zijn als in het contract was afgesproken om via een bankovermaking te betalen.

Buiten deze gevallen geeft de Wwft geen specifieke regels voor de groothandelaar zonder specifieke aanduiding in die wet.

Besef ook dat uw accountant verplicht kan zijn om een melding van een ongebruikelijke transactie te doen, als de accountant ongebruikelijke transacties in uw administratie voorbij ziet komen.

De bankrelatie en verzekeringen

Een actueler probleem vormen de banken. Sinds de affaire met ING, waarbij deze bank een schikking met het Openbaar Ministerie trof van € 775 miljoen euro in verband met gebrekkig cliëntenonderzoek, zijn banken hun cliënten aan het doorlichten. Dat doen zij onder de noemer van betere anti-witwascompliance. Banken nemen in hoog tempo afscheid van klanten die zij als hoog-risico beschouwen. En hoog-risico is een klant al snel. De branche waarin de klant werkzaam is kan hoog-risico zijn. Het land waarmee er gehandeld wordt kan de bank als hoog-risico beschouwen. De klanten waarmee gehandeld wordt kunnen hoog-risico zijn.

In de transportsector wordt er veel gehandeld met buitenlandse partijen. Geldstromen verlopen via buitenlandse rekeningen. Banken zien die transacties over de rekening lopen en vormen zich een mening over de betrouwbaarheid daarvan, Ze gaan vragen stellen aan het bedrijf, bijvoorbeeld een transporteur: wordt de factuur wel betaald door de afnemer zelf, de vennootschap waaraan de factuur was gericht? Of zijn de goederen afgeleverd in het ene land, terwijl de rekening wordt betaald door een onderneming in een ander land?

In hun compliance-eisen gaan banken soms verder dan de regelgeving hen oplegt. Zij willen van de risico’s af. Wij zien de laatste jaren een keur van rechtspraak voorbij komen waarbij een klant tegen de bank procedeert na het opzeggen van de bankrelatie. De ene keer krijgt de bank gelijk, de andere keer de klant. Zo komen we er achter hoe belangrijk een bankrelatie voor een bedrijf is. Zonder bankrekening staat het bedrijf al snel stil.

Als er dan ook nog een strafzaak is geweest, of een toezichthouder een boete heeft opgelegd, zijn de rapen voor de bank helemaal gaar. Met een veroordeelde partij willen zij zeker geen zaken meer doen. Daarbij is het dan wel erg vervelend dat een bedrijf ook beboet of vervolgd kan worden als er volstrekt te goeder trouw is gehandeld, maar die boete of vervolging gewoon uit het systeem rolt. Zoals in de Toeslagenaffaire ook al is gebleken, is de menselijke maat en de redelijkheid of billijkheid bij dit soort kwesties niet zonder meer doorslaggevend.

Vervolgens speelt er nog een risicovol puntje: niet zelden is het verzekeringspakket van het bedrijf ook via de bank afgesloten. Als de bank de relatie opzegt, dan volgt de verzekeraar. Zonder verzekering kan een bedrijf niet handelen.

De slotsom van dit opbeurende verhaal:

  • Pas op met contanten
  • Controleer stelselmatig de gegoedheid van uw klanten
  • Zorg voor een stevig en op maat gesneden risicomanagement
  • Wees zuinig op uw bankrelatie
  • Bankrekeningen bij verschillende banken spreiden het risico
  • Sluit de verzekeringen af bij een maatschappij niet aan uw bank verbonden is

Succes met zaken doen!

Bas Martens, advocaat

Bij vragen over het bovenstaande of voor meer informatie over dit onderwerp kunt u zich wenden tot Bas Martens, advocaat bij Delissen Martens Advocaten.

Suzanne Hendrickx en ik adviseren professionals over compliance-vraagstukken, zoals anti-witwasregelgeving en financiële en strafrechtelijke risico’s. Mocht u daarover vragen hebben, aarzel niet om vrijblijvend en vertrouwelijk daarover contact met mij op te nemen.

Nieuwsbrief

Elke werkdag het laatste nieuws rond lunchtijd
in uw e-mail ontvangen?

Stuur mij de nieuwsbrief

Wilt u zich afmelden klik dan hier

Rijverboden

Foto's

Stuur uw foto's naar onze redactie, dan plaatsen wij deze voor u.

Actuele Brandstofprijzen
Euro952,187
Diesel1,958

Aangeleverd door UnitedConsumers

Meer brandstofprijzen

Truckoccasions

Truckoccasions

Geen advertenties gevonden

meer truckoccasions