EU-leiders akkoord over begroting en coronaherstelfonds

BRUSSEL - De Europese leiders zijn het eens over de nieuwe Europese meerjarenbegroting (MFK) en het coronaherstelfonds. "Deal!", twitterde EU-president Charles Michel dinsdagochtend vroeg na ruim vier dagen onderhandelen. De Franse president Emmanuel Macron noemde het "een historische dag voor Europa".

De onderhandelingen over de meerjarenbegroting waren nog moeilijker dan normaal vanwege het daaraan gekoppelde herstelfonds van 750 miljard euro dat landen moet helpen opkrabbelen uit de coronacrisis. Besloten is het fonds te vullen met 390 miljard aan subsidies en 360 miljard aan leningen. Het geld daarvoor zal door de Europese Commissie op de kapitaalmarkt worden opgehaald, met de begroting als garantie.

Den Haag was geen voorstander van een herstelfonds en al helemaal niet van steun daaruit via subsidies, die niet hoeven worden terugbetaald. Premier Mark Rutte gaf het verzet daartegen uiteindelijk op omdat veruit de meeste regeringen wel subsidies wilden voor de zwaarst door het coronavirus getroffen lidstaten en hij garanties kon binnenhalen over de controle op de besteding ervan, met de focus op economische hervormingen. Volgens de Italiaanse premier Giuseppe Conte is het herstelfonds, dat officieel NextGenerationEU heet, "de belangrijkste economische beslissing sinds de invoering van de euro".

De leiders werden het eens over een meerjarenbegroting van 2021 tot en met 2027 van 1074 miljard euro. Nederland krijgt vanaf 2021 een hogere korting van 1,92 miljard euro op de jaarlijkse EU-afdracht (nu 1,57 miljard) en mag voortaan 25 in plaats van 20 procent houden van de douaneheffingen die onder meer in de Rotterdamse haven in naam van Brussel worden geïnd. Dat loopt al snel op tot boven de 100 miljoen euro.

Tijdens en rond de moeizame onderhandelingen vielen veel harde woorden. Vooral premier Mark Rutte, die de rol van aanvoerder van de 'zuinige' landen op zich had genomen, was het mikpunt van kritiek.