Rutte: begrip voor Dam-protest, maar 'deze vorm' onacceptabel

DEN HAAG - De dood van de zwarte Amerikaan George Floyd door een politieagent in Amerika is "onacceptabel" maar het protest tegen racisme op de Dam was "in deze vorm" onverantwoord, vindt premier Mark Rutte. In een epidemie moeten mensen zich aan de afspraken houden, zegt de minister-president.

Hij begrijpt de behoefte om te demonstreren tegen racisme. Discriminatie is immers ook in Nederland een "systemisch probleem" en "niet alleen een Amerikaans fenomeen", zei de premier. Maar op dezelfde manier waarop we "collectief weerstand moeten bieden" tegen racisme, moeten we ook collectief 1,5 meter afstand houden.

"Er is een pandemie gaande, dus je hebt je te houden aan de 1,5 meter. Dat is niet alleen de verantwoordelijkheid van de burgemeester, maar ook van de demonstranten. Zij hadden kunnen zien dat ze de 1,5 meter niet konden handhaven" en daarmee een risico namen, aldus de premier.

Betogingen gaan verbieden om verspreiding van het virus te voorkomen, is voor Rutte geen optie. "Demonstreren is een grondrecht. Dat zal ik tot mijn laatste snik verdedigen. Maar je hebt je wel aan de 1,5 meter te houden."

Nieuwe stappen tegen racisme zitten niet in het vat, zei de premier. "Er zijn allemaal al meldpunten, al wetgeving, al boetes. Maar daarmee ga ik nooit garanderen dat het niet meer voorkomt." Volgens hem werkt een actieplan hiertegen niet. "Daarvan ben ik nu wel overtuigd." Hij wil een norm stellen."Ik normeer hier. Dat doe ik door te zeggen dat het land dit niet accepteert."

Terugblikkend op zijn tien jaar als minister-president zegt Rutte dat hij in die tijd "over weinig onderwerpen zo passievol" heeft gesproken als over racisme.

Over het gebruik in de Verenigde Staten van traangas en rubberkogels tegen vreedzame betogers, wilde Rutte zich niet uitlaten. "Ik ga niet het Amerikaanse overheidsoptreden becommentariëren. Maar ik schrik van de beelden."