67 procent containerschepen in overtreding bij thema-inspectie ILT

ROTTERDAM - [update 10:53 uur] Uit een thema-inspectie van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) in 2019 blijkt dat 67 procent van de schepen één of meer regels voor het laden en vastzetten van containers en de toepassing van sjormateriaal overtreedt. 36 procent van de gecontroleerde schepen heeft de containers niet vastgezet volgens de voorschriften van het Cargo Securing Manual. Tegelijk is bekend dat het aantal incidenten met overboord geslagen containers klein is. Dit staat in het rapport Sjorren van containers op zeeschepen van de ILT dat minister Van Nieuwenhuizen op 14 mei 2020 naar de Tweede Kamer heeft gestuurd.

Overtredingen

De inspectie constateerde bij de onderzochte schepen in totaal 87 tekortkomingen. Dat is gemiddeld 1,3 tekortkoming per schip. De overtredingen verschillen per schip en gaan van minder ernstig tot ernstig. Minder ernstig is bijvoorbeeld het niet markeren van de bakken voor afgekeurd sjormateriaal. Ernstiger is bijvoorbeeld het niet of onvoldoende vastzetten van containers of het niet of onvoldoende vastzetten van de laadruimluiken.

Geverifieerde containergewichten

Nederland heeft zich sterk gemaakt voor regels voor het vaststellen van het gewicht van containers vóór het aan boord nemen, omdat dit van grote invloed is op de stabiliteit van het schip. Nieuwe regels voor het zogenoemde Verified Gross Mass (VGM) zijn vanaf 2016 van kracht. Hierdoor zijn de gewichten van alle containers veel beter bekend bij de bemanning. Toch ziet de inspectie in 2019 dat bij twee gecontroleerde schepen het gewicht per containerstapel hoger is dan toegestaan.

Daarnaast blijkt bij 8 schepen de volgorde in de gestapelde containers niet goed. Zo staan te zware containers boven in de stapel. Onderliggende containers kunnen hierdoor bezwijken en het heeft invloed op de scheepsstabiliteit. Eén schip had een aantal containers aan boord waarvan de bemanning het exacte gewicht niet kende. Een verschil tussen het geregistreerde gewicht en het werkelijke gewicht van containers kan ernstige gevolgen hebben voor de stabiliteit van het schip.

Hoog stapelen

Omdat het Cargo Securing Manual (CSM) hoog stapelen toestaat en schepen zo de maximale hoeveelheid vracht kunnen meenemen, stapelen rederijen hoog. De bemanning of sjorploegen zetten de bovenste lagen containers niet vast met aanvullende sjormaterialen (sjorstangen die kruislings bevestigd zijn), omdat dit fysiek onmogelijk is. In de praktijk krijgen juist de containers die hoog in de stapel staan, grote krachten te verwerken bij slingerbewegingen (rollen) van het schip. Containers kunnen hierdoor van het schip in zee vallen bij extreme weersomstandigheden zoals storm met hoge golven.

Containers in zee

Het aantal incidenten met overboord geslagen containers is relatief klein. In de praktijk verliezen schepen per jaar vier containers per 1 miljoen vervoerde containers. Omdat het relatief weinig voorkomt dat containers overboord slaan, schat de ILT het risico daarop in als gemiddeld tot laag.

Thema-inspectie sjorren

De inspecties vonden plaats in het tweede kwartaal van 2019 op initiatief van de ILT, onder meer naar aanleiding van het incident met de MSC Zoe. Van maart tot en met mei 2019 inspecteerden het Havenbedrijf Rotterdam en de ILT steekproefsgewijs 69 zeeschepen in de Rotterdamse Haven. In totaal is er sprake van 87 overtredingen. Rederijen moesten 35 overtredingen ongedaan maken voor het schip naar zee kon.