Bouwprojecten weer op gang met nieuw stikstofsysteem

DEN HAAG - Projectontwikkelaars kunnen weer natuurvergunningen aanvragen voor bouwprojecten die kunnen leiden tot stikstofneerslag in natuurgebieden. De vergunningverlening lag lange tijd grotendeels stil, omdat de rechter het stelsel waarmee de overheid de stikstofuitstoot reguleerde, ongeldig had verklaard. Dinsdag is een nieuw stikstofregistratiesysteem van start gegaan.

Zeven grote snelwegprojecten en grote woningbouwprojecten uit de zogeheten woondeals die het kabinet met diverse regio's heeft gesloten, krijgen voorrang. Het gaat bijvoorbeeld om woningbouw in Eindhoven, de zuidelijke Randstad, Utrecht en Groningen. Als daarna nog 'stikstofruimte' over is, zijn bouwprojecten van meer dan honderd woningen aan de beurt.

De Raad van State bepaalde vorig jaar dat het toenmalige stikstofsysteem, het zogeheten Programma Aanpak Stikstof (PAS), veel te vrijblijvend was. Wie een aanvraag deed voor een bouwproject dat zou leiden tot meer stikstofneerslag in nabijgelegen natuurgebieden, kon vooraf voorstellen doen voor compenserende maatregelen. De hoogste bestuursrechter oordeelde dat de effecten van die maatregelen niet vooraf gegarandeerd konden worden.

In het nieuwe systeem wordt de volgorde omgekeerd: overheden moeten eerst maatregelen nemen die de stikstofuitstoot verminderen. Daaronder valt bijvoorbeeld de verlaging van de maximumsnelheid naar 100 kilometer per uur overdag. Van de 'stikstofruimte' die wordt bespaard, moet 30 procent ten goede komen aan natuurherstel. De overige 70 procent mag weer worden uitgegeven, zodat woningbouw en infrastructurele projecten door kunnen gaan.

Mobilisation for the Environment (MOB), de milieuorganisatie die succesvol het oude stelsel onderuithaalde voor de rechter, is ook kritisch over het nieuwe systeem. "Juridisch kun je hier grote vraagtekens bij zetten, omdat er nog geen strak plan is om de stikstofemissie te halveren", reageert voorzitter Johan Vollenbroek. Hij wil echter niet procederen tegen woningbouwprojecten. "Die wegen houden we natuurlijk wel in de gaten."

Volgens MOB worden de positieve effecten van de snelheidsverlaging overigens grotendeels tenietgedaan door een onlangs afgegeven vergunning voor meer biomassastook in de Amercentrale, de kolencentrale bij Geertruidenberg. Met meer houtstook zouden veel meer stikstofoxiden en ammoniak vrijkomen. MOB hoopt hier via de rechter een stokje voor te steken.