Wankelt de economie op de rand van een recessie?
“Eurozone op rand van recessie”, zo luidt de kop van het artikel dat het Financieel Dagblad op 23 september 2019 publiceerde. Aanleiding hiervan zijn de cijfers over de activiteiten van de inkoopmanagers, de zogenoemde Purchasing Managers’ Index (afgekort tot PMI), ofwel de inkoopmanagersindex. De inkoopmanagersindex wijst uit dat de economie van de eurozone vrijwel geen groei meer vertoont en wankelt op de rand van een recessie. Met de crisis van 2008 en de (juridische) impact daarvan in het achterhoofd, is zulks reden genoeg om in te gaan op de inkoopmanagersindex en het belang hiervan.
De inkoopmanagersindex
De inkoopmanagersindex is een belangrijke indicator in de economie. De PMI wordt maandelijks vastgesteld aan de hand van cijfers in de industriële sector, waaronder die van nieuwe orders, voorraden, productieomvang, leveranties en werkgelegenheid. Deze cijfers worden opgevraagd bij productmanagers. De gedachte hierachter is dat de handelwijze van productmanagers inzicht geeft in de (nabije) toekomst van de branche. Daarmee kunnen de cijfers van belang zijn voor onder meer besluitvormers en investeerders van ondernemingen.
De inkoopmanagersindex schommelt veelal om en nabij de 50,0. Een inkoopmanagersindex van 50,0 wijst op een neutrale stand van de industrie. In een dergelijk geval zal de economie niet onderhevig zijn aan verandering. Stijgt de index boven de 50,0, dan wijst dit op een groeiende economie en vertrouwen. Daalt de index onder de 50,0, dan krimpt de economie en ligt het in de lijn der verwachting dat de omvang van producten en activiteiten afneemt. Hoe meer de inkoopmanagersindex afwijkt van de neutrale 50,0, des te groter is de invloed op de economie.
De Europese inkoopmanagersindex
Blijkens de Europese inkoopmanagersindex heeft de Europese industrie het zwaar te verduren. Januari 2019 was de laatste maand waarin een PMI boven de 50,0 is vastgesteld. In de daaropvolgende maanden is de index afgezwakt tot 45,7 in september 2019, ten opzichte van 47,0 in augustus 2019. Daarmee geeft de PMI de sterkste daling in zeven jaren aan.
Een belangrijke oorzaak hiervan is gelegen in de Duitse (maak)industrie. De inkoopmanagersindex voor de Duitse industrie is in september 2019 gedaald tot slechts 41,7. Er is aldus sprake van een forse krimp van de Duitse economie, als gevolg waarvan de omvang van producten en activiteiten zal afnemen.
De Nederlandse inkoopmanagersindex
Ondanks het feit dat Duitsland een spil van de Nederlandse industrie is, is de PMI van ons land in september 2019 vastgesteld op 51,6 en daarmee gelijk gebleven aan de PMI van de maand hiervoor. Onze economie is in de afgelopen maand dus niet gegroeid, maar ook niet gekrompen en lijkt tot dusver geen negatieve gevolgen te hebben ondervonden van de problematiek in Duitsland. Toch moet men niet te vroeg juichen, aldus de deskundigen. De verwachting is namelijk dat het aantal orders uit onze exportmarkten de komende periode daalt. Dat is zorgwekkend voor een handelsland als het onze.
Juridische relevantie
Uitgaande van de huidige stand van de inkoopmanagersindex, is een recessie niet uit te sluiten. Mocht het zover komen, dan verdient het aanbeveling om de zaken juridisch gezien goed op orde te hebben. De economische crisis in 2008 en de grote onzekerheid die dit bracht in de wereldeconomie, hebben immers laten zien dat ondernemers niet zelden – onnodig – voor juridische problemen kwamen te staan.
Anders dan men vaak denkt, kunnen dikke boekwerken in veel gevallen achterwege blijven. Veelal volstaat een korte bevestiging van de afspraken die partijen hebben gemaakt, met daarbij een verwijzing naar de algemene voorwaarden van een onderneming.