Gentse gemeenteraad buigt zich over fusieovereenkomst tussen Havenbedrijf Gent en Zeeland Seaports
GENT - De Gentse gemeenteraad spreekt zich op 23-24 oktober uit over de fusieovereenkomst van het Havenbedrijf Gent en Zeeland Seaports (met de havens van Terneuzen, Vlissingen en Borsele). Op maandag 9 oktober is er vooraf in de ‘Commissie Haven, Economie, Financiën’ een toelichting voor de gemeenteraadsleden voorzien. Als de gemeenteraadsleden met deze fusieovereenkomst instemmen, is Gent de eerste van de 8 aandeelhouders die de fusie goedkeurt.
Het Gentse college van burgemeester en schepenen heeft op donderdag 28 september als hoofdaandeelhouder de fusieovereenkomst tussen het Havenbedrijf Gent en Zeeland Seaports reeds goedgekeurd. De definitieve beslissing komt de gemeenteraad toe.
Al decennia lang ligt een verregaande samenwerking met de havens van Terneuzen en Vlissingen op tafel. Sinds de zomer van 2016 kwam dit in een stroomversnelling. Op vraag van het Havenbedrijf Gent en Zeeland Seaports voerde McKinsey een studie uit waaruit bleek dat een fusie tussen beide havenbedrijven een haalbare kaart is. Op 7 november 2016 ondertekenden beide havenbedrijven in het Gentse stadhuis een intentieverklaring in aanwezigheid van minister-president Geert Bourgeois, de Nederlandse minister-president Mark Rutte en de beide vakministers Ben Weyts en Melanie Schulz van Haegen.
Een fusie kan zorgen voor extra toegevoegde waarde, meer banen en welvaart in het eengemaakte havengebied. Als de nieuwe nummer drie in Europa inzake toegevoegde waarde en de nummer 10 inzake tonnage via zeevaart zijn beide havens minder afhankelijk en kwetsbaar en staan ze zo sterker in onderhandelingen met grotere investeerders. Dit vergroot dan weer de naamsbekendheid van de havenregio én van de bedrijven. Ook de werking van het nieuwe eengemaakte havenbedrijf kan verder professionaliseren en specialiseren, wat een betere dienstverlening voor de bedrijven betekent.
Een fusie op basis van gelijkwaardigheid, dat leggen het Havenbedrijf Gent en Zeeland Seaports in een fusieovereenkomst aan de gemeenteraad voor. Met een gelijke waardering van beide havenbedrijven vormen ze samen een bedrijf met een waarde van zowat 1 miljard euro. Elk havenbedrijf heeft hierbij zijn sterktes. Het eigen vermogen en kapitaal van het Havenbedrijf Gent is groter dan dat van de Zeeuwen, maar omgekeerd geldt dat niet voor de operationele winst. De maritieme overslag via zeevaart is voor beide havenbedrijf haast gelijk. De omzet is dan weer groter bij Zeeland Seaports. Dit laatste is onder meer van tel om de schuld verder af te bouwen. De Zeeuwse aandeelhouders blijven trouwens ook borg staan voor de historische schulden. Het Havenbedrijf Gent brengt dan weer meer personeel in.
De bouw van de Nieuwe Sluis in Terneuzen en de sanering van de voormalige fosforfabriek Thermphos vormden voor respectievelijk Zeeland Seaports en het Havenbedrijf Gent twee mogelijke obstakels. Voor beide is er echter een mechanisme van compensaties uitgewerkt mocht er een meerkost zijn bij de bouw van de sluis of de sanering van de fabriek. Zo wordt de gelijkwaardigheid van de waardering niet aangetast.
De grensoverschrijdende fusiehaven krijgt de vorm van een Europese vennootschap als holding voor de twee huidige havenbedrijven. Die zullen hun eigen aandelen voor die van de Europese vennootschap inruilen. De havenbedrijven houden zo hun eigen activa in bezit (terreinen, gebouwen en infrastructuur). De Gentenaar betaalt op deze wijze dus niet voor de fusie. Beide bedrijven blijven steeds verantwoordelijk voor publieke taken als het onderhoud van wegen in het havengebied, begeleiding van de scheepvaart en de veiligheid in de haven.
Ook de democratische controle blijft verzekerd. Deze holding zal worden bestuurd door een slank en slagvaardig Toezichtsorgaan met acht leden (vier Vlaamse en vier Nederlandse).
De betrokkenheid van Gent als aandeelhouder zal worden gewaarborgd. Er komt daarom een aandeelhouderscommissie met alle verkozenen van de gemeenteraden, de Nederlandse raden en staten en de provincieraden. Daarnaast vindt er structureel en bilateraal overleg plaats met de aandeelhouders, ook met Gent dus. De gemeenteraadsleden kunnen in de toekomst uiteraard nog steeds vragen stellen in de gemeenteraad.
De maatschappelijke zetel van het gefuseerde havenbedrijf komt in het Nederlandse Sas van Gent, in het midden van het eengemaakte havengebied. Het Huis van de Vrije Schippers (het toekomstige Havenhuis) aan de Gentse Graslei zal worden gebruikt als kantoor. Het wordt de locatie voor de internationale uitstraling van de fusiehaven wat past in de Gentse ‘city marketing’. Aangezien beide havenbedrijven juridisch blijven bestaan, zullen beide in hun land dus belastingen betalen.
De raad van bestuur van het Havenbedrijf Gent keurde begin september unaniem, meerderheid én oppositie, de fusieovereenkomst goed. Na de goedkeuring van de fusieovereenkomst door de Gentse gemeenteraad en de overige zeven gemeente- en provincieraden wordt de nieuwe naam van het eengemaakte grensoverschrijdende havengebied en het fusiebedrijf bekendgemaakt. Op vrijdag 8 december is dat.