FNV: Scheepsbouwer Damen werkt op grote schaal met schijnconstructies

SCHIEDAM/VLISSINGEN - Scheepsbouwer Damen bespaart bewust op personeelskosten door op grote schaal gebruik te maken van schijnconstructies. Dit blijkt uit een eerste onderzoek van de FNV bij de reparatiewerven in Schiedam en Vlissingen. Damen ruilt op deze manier vaste werknemers in voor onderbetaalde flexwerkers. Met schijnconstructies omzeilt het bedrijf volgens de FNV de eigen beloningsregels.

Werknemers die via derden op de werf werken, krijgen structureel niét betaald wat vaste werknemers voor hetzelfde werk wel krijgen. Gelijk werk, gelijk loon is ver te zoeken.

Marije Ottervanger, bestuurder FNV: "De FNV zet grote vraagtekens bij de noodzaak van de aangekondigde reorganisatie bij Damen. Er is hier vooral sprake van verdringing van Echte Banen door slechter betaalde flex. Daarmee bespaart Damen 1,3 miljoen euro per honderd ingeleenden per jaar. Deze race naar beneden is ronduit stuitend en gaat ten koste van de werknemers."

Bij de reorganisatie worden 150 vaste banen geschrapt, ook bij de reparatietak van de werf waar ijzerwerkers, lassers en pijpfitters werken. Ontslag met het oog op louter kostenbesparing is naar de mening van de FNV niet toegestaan als de werkzaamheden niet wijzigen van aard en omvang, zo blijkt uit recente rechtspraak.

Het FNV-onderzoek laat zien dat er bij Damen al jaren organisatiewijzigingen plaatvinden met als belangrijkste doel niet-naleving van de eigen beloningsregelgeving, om zo kosten te besparen. Dat doet het bedrijf door (schijn)onderaanbesteding en door vaste krachten in te ruilen voor mensen met onzeker werk.

Woud van schijnconstructies

Omdat Damen de FNV geen inzicht wilde geven in de constructies en betalingen, heeft de FNV zelf onderzoek gedaan door met de medewerkers te praten en loonstroken te bekijken. Ottervanger: "Het was veel erger dan we vooraf al dachten. Niet alleen ontduikt Damen bewust regelgeving door zoveel mogelijk loonkosten te drukken, maar het grote aantal schijnconstructies met een woud van onderaannemers is schrikbarend. Damen blijkt ongeveer 1000 arbeidskrachten van buiten in te schakelen via tientallen bedrijven."

Dagloners nieuwe stijl

De FNV heeft vele loonstrookjes naast elkaar gelegd van werknemers. Daaruit blijkt dat Damen de arbeidsvoorwaarden van verschillende werknemers verschillend behandelt.

Het overgrote deel van de werknemers heeft een onzeker contract, via een onderaannemer, uitzendbureau of (schijn)zzp’er. Marije Ottervanger: "We hebben zelfs voor onze ogen gezien dat er nieuwe werknemers aan de poort kwamen, die binnen een half uur werden weggestuurd omdat er geen werk voor ze was. Uiteraard zonder betaling. Het tijdperk van de dagloners is hiermee bij Damen weer teruggekeerd."

De volgende constructies bestaan naast elkaar:

• Uitzendkracht van Nederlandse afkomst, direct ingehuurd door Damen
• Arbeidsmigranten ter beschikking gesteld via een uitzendbureau
• Arbeidsmigranten ingeschakeld via een onderaannemer in de Metalektro
• Arbeidsmigranten ingeschakeld via (schijn)onderaanneming in de Metaal & Techniek.

In het onderzoeksrapport ‘Misstanden Damen Shiprepair: Onderbetaling, schijnconstructies, verdringing’ is te lezen dat vooral buitenlandse uitzendkrachten structureel worden onderbetaald. Maar ook Nederlandse uitzendkrachten hebben negatieve afwijkingen in beloning, bijvoorbeeld bij de pensioenopbouw en de toeslagen voor werk buiten gangbare werktijden.

Tot slot kwam de FNV ook bij deze werf, net als al eerder bij de werf van IHC, misbruik van de ET-regeling tegen, die bedoeld is als verrekening van de extra kosten van buitenlandse werknemers voor verblijfs- en reiskosten.