KNV: Forse maatregelen spoorcapaciteit noodzakelijk

DEN HAAG - Toezichthouder ACM publiceert vandaag de Spoormonitor 2016, een rapportage over het functioneren van de spoormarkt en de kwaliteit van diensten. Werkgeversorganisatie voor het spoorgoederenvervoer, KNV, ziet in de uitkomsten van het rapport een krachtige aansporing voor ProRail om nog meer werk te maken van een klantgerichte benadering ten aanzien van het spoorgoederenvervoer.

De monitor maakt duidelijk dat the one size fits all-aanpak van ProRail onvoldoende werkt voor het vraaggestuurde spoorgoederenvervoer. De door Pier Eringa en zijn vernieuwde managementteam ingeslagen weg moet wat KNV betreft in 2017 gaan leiden tot tastbare resultaten voor het spoorgoederenvervoer.

Maatregelen capaciteit en klimaat nodig

De ACM monitor bevat ook een waarschuwing aan het adres van het ministerie: de capaciteit op het spoorwegnet wordt zo goed benut, dat het einde ervan op bepaalde delen in zicht komt. De toenemende behoefte aan spooronderhoud draagt aan die ontwikkeling verder bij. Voeg daar de ambities van het Klimaatakkoord van Parijs aan toe, en dan wordt het duidelijk dat er maatregelen nodig zijn om het spoorgoederenvervoer te kunnen laten groeien. Niets doen is hier geen optie.

De groeiende economie bespoedigt de snelheid waarmee infrastructurele capaciteits- en milieuproblemen zullen toenemen. Spoorvervoer, dat uitzonderlijk duurzaam is vanwege de lage CO2-uitstoot, kan een aanzienlijke bijdrage leveren in de transitie naar groenere mobiliteit. Beide vaststellingen vragen om forse maatregelen, met name ten aanzien van de internationale railcorridors en spooraansluitingen rondom de Nederlandse havens en terminals. Een oproep die door de Mobiliteitsalliantie, een breed gedragen sectorcoalitie in de Nederlandse mobiliteitswereld, met klem wordt ondergeschreven.

Gebruiksvergoedingen

De tarieven van gebruiksvergoedingen voor het spoor liggen voor Nederland en Duitsland ongeveer op een gelijk niveau. Echter, opgemerkt moet worden dat het spoorvervoer met name concurreert met het wegvervoer. In Duitsland betalen vrachtauto’s ‘maut’, (kilometerheffing), in Nederland niet. Dat trekt de concurrentie tussen weg en spoor in Nederland scheef. Om het spoorgoederenvervoer in Nederland werkelijk concurrerend te maken zal, zolang het wegvervoer geen kilometerheffing betaalt, de gebruiksvergoeding met zo’n 40% moeten dalen.

Prestatieregelingen

Het is een goede zaak dat ProRail en vervoerders samen sturen op de prestaties op het spoor om tot een beter spoorsysteem te komen. ACM suggereert dat financiële prikkels daarvoor onmisbaar zijn en dat prestatieregelingen altijd een financiële component moeten hebben. KNV meent dat dat laatste niet altijd zo hoeft te zijn. Dergelijke prikkels leiden tot extra administratieve lasten en niet-transparante geldstromen. Bovendien mogen dergelijke regelingen, conform EU-regelgeving, vervoerders noch ProRail uiteindelijk geld opleveren.