Schippers wil machtige farmaceuten aanpakken

DEN HAAG - De machtspositie van de farmaceutische industrie moet worden aangepakt. Minister Edith Schippers (Volksgezondheid) wil dat nieuwe medicijnen voor een betaalbare prijs sneller beschikbaar komen. "Het huidige systeem is niet houdbaar en moet veranderen.''

Er verschijnen voortdurend nieuwe, complexe medicijnen op de markt. Vaak zijn die erg duur, is er geen alternatief en is het bestemd voor een kleine doelgroep. Als dat doorgaat wordt de zorg onbetaalbaar, meent de bewindsvrouw. Daarom is een radicale koerswijziging nodig omdat de "balans in de geneesmiddelenmarkt zoek is''.

Schippers wil onder meer dat de Europese Unie kijkt naar de "vele regels'' die de industrie beschermen. Ooit kwamen die er om innovatie te stimuleren, maar nu worden ze volgens haar door de farmaceuten gebruikt om hun monopoliepositie zo lang mogelijk te behouden.

Ook wil ze meer geld terugzien van investeringen die de overheid doet in de ontwikkeling van medicijnen. Als het aan de minister ligt gaat de farmaceutische industrie een deel van de winst op een medicijn terugsluizen naar de overheid als het middel een succes blijkt.

Verder wil ze de toelating in Europa voor veelbelovende pillen flexibeler maken. Volgens de huidige regels moeten nieuwe medicijnen eerst bij grote groepen patiënten getest worden. Dat is problematisch voor geneesmiddelen die bestemd zijn voor een kleine groep patiënten. Ze stopt ook nog 10 miljoen euro extra in onderzoek om sneller duidelijkheid te krijgen bij welke patiënt een middel aanslaat. Dat kan ook leiden tot kostenbesparingen.

Schippers wil de koerswijziging bereiken door meer nationale en Europese samenwerking, bijvoorbeeld door samen te onderhandelen over prijzen. Ze is al in gesprek met een fiks aantal landen, maar ze verwacht niet dat alle EU-lidstaten haar plannen zullen steunen.

De brancheorganisatie van de farmaceuten, Nefarma, noemt de kritiek van de minister "een aanmoediging om te kijken hoe we betaalbaarheid van de medicijnen kunnen garanderen". De vereniging wil dat het Nederlandse "systeem van solidariteit'' tussen zieken en gezonde mensen en tussen rijk en arm blijft bestaan. "Iedereen moet het medicijn krijgen dat nodig is, kosten mogen geen rol spelen.''