ING: Binnentankvaart verliest koers

AMSTERDAM - De binnentankvaart is de afgelopen tijd achteruit gegaan, terwijl er meer lading wordt vervoerd. Dit staat in contrast met de droge ladingvaart waar het juist iets beter gaat.

Tot 2014 werd de aanhoudende nieuwbouw en schaalvergroting van tankers nog redelijk goed door de markt geabsorbeerd, maar in combinatie met vooral de uitbreiding van tankopslagcapaciteit aan de wal is het evenwicht in de markt verstoord. Dit zorgt voor lage vrachttarieven en grotere onderlinge verschillen. Dit blijkt uit de sectorvisie tankvaart van het  ING Economisch Bureau.  

Markt onder druk van toegenomen overcapaciteit

In 2014 was de capaciteit van de Nederlandse tankvaartvloot zo’n 140% groter dan in 2005, terwijl de ladingstroom slechts met 25% groeide. Handelgedreven oplevingen of laag water kunnen de druk op de markt tijdelijk verlichten, maar in normale omstandigheden is de inefficiëntie groot. Er zijn geen echte groeimarkten die uitzicht geven op betere benutting. Ook zijn er buiten de enkelwandige schepen weinig reële mogelijkheden om schepen af te stoten waardoor het zelf herstellend vermogen beperkt is. Met een marktaandeel van 60% in West-Europa is dit vooral een Nederlands probleem.

Matige rentabiliteit, maar nog steeds bedrijven die het goed doen

Door toegenomen overcapaciteit heeft de tankvaart voorlopig te maken met lage bezettingsgraden. Hoge kosten en een volatiele markt maken rendabel varen niet makkelijk. Kwetsbaar zijn de bedrijven met recent gebouwde middelgrote tankers die in het gebied tussen Amsterdam-Rotterdam en Antwerpen worden ingezet. Het blijft tegelijkertijd opvallend dat er in vrijwel elk segment nog steeds bedrijven zijn die het redelijk goed doen. Financiering, specialisatie, exploitatiewijze, loonkosten en vooral ondernemerschap maken hierbij het verschil.

Blijvend moeilijke omstandigheden vragen om aanpassing

De komende jaren zullen uitdagend blijven voor de tankvaart. Machiel Bode, ING sectormanager transport & logistiek: "Het is niet aannemelijk dat de langdurige marktdruk door sanering wordt verlicht. Dit vraagt om beter management van de overcapaciteit en dit kan door meer samen te werken. Waar schepen zelf beperkt flexibel zijn, is een flexibele schil cruciaal en zal de schaal moeten groeien om bedrijven weerbaar te maken tegen sterke fluctuaties."