Clicky


Arbeidsdeskundige TVM: impact ongeval met vrachtwagen niet onderschatten

Arbeidsdeskundige TVM: impact ongeval met vrachtwagen niet onderschatten
26-05-2015 12:28 | Transport | auteur Tine van Knijff- van Hijum

HOOGEVEEN - Op de korte termijn acute hulp bieden en op de lange termijn ongevallen in het algemeen voorkomen. Dat is het doel van de professionele hulp die TVM Verzekeringen biedt aan transportbedrijven die bij hen verzekerd zijn en te maken krijgen met arbeidsongeschiktheid van een chauffeur. Deze arbeidsongeschiktheid kan allerlei oorzaken hebben, waaronder het betrokken zijn bij een ongeval op de weg.

Jan Vaatstra is arbeidsdeskundige bij TVM en heeft te maken met vrachtwagenchauffeurs die tijdelijk arbeidsongeschikt zijn, na bijvoorbeeld een ongeval. "Wij hebben veel contract met werkgevers en bedrijfsartsen. Nederland heeft een heel strak verzuimprotocol, waarbij een reïntegratieproces komt kijken waarvoor werkgever en werknemer nogal wat moeten doen. Wij zetten in op terugkeer naar werk en behoud van werk."

Vaatstra vertelt dat hij niet alleen chauffeurs spreekt die kortgeleden een ongeval hebben meegemaakt, maar dat het ook gebeurt dat chauffeurs na lange tijd tijdelijk arbeidsongeschikt raken als gevolg van gebeurtenissen in het verleden.

En dat hoeft niet eens het betrokken zijn bij een ongeval zelf te zijn, ook het van dichtbij zien van een ongeval kan al een enorme impact hebben. "Ik ken het verhaal van een chauffeur die in zijn loopbaan driemaal een ernstig ongeval heeft gezien en daar jaren later de consequenties van merkt. De wanhoop van die man, dat is zeer ernstig."

Meer ongevallen op de weg

De laatste tijd vinden er nogal wat ongevallen plaats op de Nederlandse wegen, valt ook Vaatstra op. TVM heeft het druk met de afhandeling daarvan.

"Zodra een melding binnenkomt van een ernstig ongeval, wordt daar bij ons een calamiteitenmelding van gemaakt. Naast het behandelen van de schade zelf wordt ook direct begonnen met verzuimmanagement, dat is het mensgerichte stuk. We nemen contact op met de werkgever van de betrokken vrachtwagenchauffeur en doen een aanbod voor traumapsychologie", legt Vaatstra uit. Transportbedrijven die bij TVM zijn aangesloten, zijn verzekerd voor dit soort hulp.

Ook verantwoordelijkheid voor uitzendbureaus en inleners

Chauffeurs die via uitzendbureaus rijden voor transportbedrijven zijn niet automatisch verzekerd voor dit soort hulp. Toch vindt Vaatstra dat uitzendbureaus en inleners wel de verantwoordelijkheid moeten nemen als chauffeurs die bij hen werken een ernstig ongeval overkomt.

De vrachtwagenchauffeur die op zaterdag 16 mei meemaakte dat in Winschoten een verwarde man zelfmoord pleegde onder zijn vrachtwagen, kan alleen terugvallen op Slachtofferhulp. "Als de inlener klant is bij TVM, zou ik zeker adviseren begeleiding te bieden."

Transportveiligheid

Vaatstra vertelt dat niet alleen ongevallen op de weg vroeg of laat consequenties kunnen hebben op de arbeidsgeschiktheid van een chauffeur. "Ook traumatische ervaringen in de privésfeer, zoals het verliezen van een kind, of privé een ongeluk meemaken, kunnen aanleiding zijn voor een chauffeur om arbeidsongeschikt te raken. Dan willen wij weten: heb je hulp nodig? Wat is er voor nodig om je weer veilig op de wagen te krijgen? TVM en transportveiligheid gaan hand in hand, wij vinden het belangrijk dat iedere chauffeur alert en geconcentreerd is. Als er iets aan de hand is waardoor dat niet het geval is, is het belangrijk dat zo’n chauffeur begeleid wordt."

TVM zet zich al jaren in om vrachtwagens zelf veiliger te krijgen. "Maar als uiteindelijk alle veiligheidsmaatregelen zijn genomen die je kunt nemen, is het enige dat je nog kunt doen: zorgen dat de chauffeur in goede conditie is: lichamelijk maar ook psychisch."



Menselijk falen

Volgens Vaatstra worden de meeste ongevallen toch veroorzaakt door menselijk falen en valt daar met goede begeleiding nog heel wat winst te behalen. "Het is belangrijk dat chauffeurs die iets meemaken en daardoor minder geconcentreerd op de weg zitten, zo snel mogelijk hulp krijgen van professionals."

Volgens de arbeidsdeskundige zit de ene chauffeur vrij snel weer op de auto, terwijl de ander daar zichtbaar mee moeite mee heeft. "Het verschil zit in de persoon zelf. Er zijn mensen die na een ongeval compleet in elkaar klappen en meteen hulp accepteren, maar anderen willen helemaal geen hulp. Die zeggen: ik red me zelf wel. Na verloop van tijd ontwikkelen ze soms toch klachten."

Volgens Vaatstra heeft uiteindelijk iedereen baat bij gedegen begeleiding. "De impact van een traumatisch voorval is zo slecht meetbaar. Ter voorkoming van klachten later, is meteen professionele hulp krijgen beter."

Maar de groep die zich pas later meldt, met klachten die soms moeilijk herleidbaar zijn, die komt Vaatstra meer tegen. "Klachten openbaren zich op heel verschillende manieren. Vaak is het een verzameling van factoren die uiteindelijk leidt tot arbeidsongeschiktheid. Dan is het moeilijk te zeggen of de ziekmelding daadwerkelijk te wijten is aan een eerder ongeval."

Sociale media achter het stuur

Transport Online heeft vandaag ook een onderzoek gepubliceerd, naar aanleiding van een enquête onder 626 vrachtwagenchauffeurs, waaruit blijkt dat vooral het bezig zijn met sociale media ten grondslag ligt aan de toename van ongevallen met vrachtwagens de laatste tijd.

"Afleiding tijdens het rijden is een enorm item, waar TVM heel veel aandacht voor heeft", aldus Jan Vaatstra. "Onze buitendienstmedewerkers krijgen ook altijd te horen dat hun telefoon in hun koffer op de achterbank hoort. Ik weet, er zijn allemaal redenen om hem wel te gebruiken, maar neem je verantwoordelijkheid. Dat zeg ik ook tegen chauffeurs: we noemen jullie niet voor niets beroepschauffeurs. Dit is een beroep, waarin van je verwacht wordt dat je zelf je verantwoordelijkheid neemt."

Uit het onderzoek blijkt ook dat chauffeurs in meer dan de helft van de ongevallen meemaken dat niet zij, maar een andere partij een ongeval op de weg veroorzaakt. "Waar de schuldvraag ligt is soms moeilijk te bepalen. Een ander kan in het verkeer een fout maken, of sociale media gebruiken, maar misschien hield je zelf wel te weinig afstand. Wat belangrijk blijft, is heel goed opletten en vooral je eigen verantwoordelijkheid nemen."

Uit de enquête die Transport Online hield, kwam ook naar voren dat chauffeurs graag zouden zien dat in heel Europa de rijopleiding voor chauffeurs dezelfde zou zijn, zodat men er zeker van kan zijn dat elke chauffeur op de weg dezelfde vaardigheden bezit. "Dat zou een heel goed plan zijn, absoluut. Dan heeft iedereen dezelfde basis", erkent Vaatstra.

"Maar dan nog speelt daarnaast het gedrag van mensen, van elk individu, een rol. Hoe sta je in je werk? Buiten het bezitten van vaardigheden, dient het gedrag van mensen onder de loep genomen te worden."

De arbeidsdeskundige vertelt dat daarom ook aan chauffeurs die regelmatig schade veroorzaken, wordt gevraagd hoe dat nu komt, wat is er aan de hand? "Er is een categorie die opvalt door frequente schades en frequente arbeidsongeschiktheid. Wij doen aan bewustwording: hoe komt dat? Het is goed om mensen daarmee te confronteren. Gedragsbeïnvloeding werkt als het gaat om veiligheid."

"Ook leren we van de goede voorbeelden, die zijn er gelukkig ook vele. Hieruit blijkt dat verreweg de meeste beroepschauffeurs prima in staat zijn schaden te voorkomen door hun gedrag aan te passen aan de situatie die daar om vraagt."

Zwaar beroep

"Vrachtwagenchauffeur zijn is een zwaar beroep, dat vaak onderschat wordt. Het vraagt een heleboel van de concentratie van de chauffeur. Hij maakt lange dagen en heeft soms een heel ander dag- en nachtritme dan mensen die gewoon een kantoorbaan hebben."

Vaatstra vindt het dan ook van het allergrootste belang dat de rij- en rusttijden in acht worden genomen. TVM houdt al jaren chauffeursbijeenkomsten waarin onder andere dat aspect naar voren komt.

Volgens de arbeidsdeskundige is er een groep chauffeurs die je alert moet houden op hun gedrag als beroepschauffeur en is TVM daarom heel veel bezig met gedragsverandering. "Want of iemand nu een ongeval meemaakt of iets anders, door hun gedrag als gevolg van een gebeurtenis in kaart te brengen en daarin te begeleiden, kun je indirect nieuwe ongevallen voorkomen. Op de korte termijn biedt je acute hulp, op de lange termijn willen we ervoor zorgen dat zoiets niet weer gebeurt. Want het is en blijft mensenwerk."