10 jaar Transport Online: Klaas Jan-Bolt na drugsdrama en Franse cel

EZINGE/HARLINGEN - Vrachtwagenchauffeur Klaas-Jan Bolt (49) uit Harlingen rijdt in het voorjaar van 2005 van Spanje naar Nederland. Steeds sterker krijgt hij het gevoel dat iemand hem volgt. Hij maakt een tussenstop, controleert de lading en vindt pakketten vol met softdrugs: Cannabis. Later volgt een arrestatie en jarenlange celstraf in Frankrijk.

Transport Online bestaat 10 jaar en in die periode is er veelvuldig geschreven over Klaas-Jan Bolt. Vanwege het jubileum verschijnt er op deze website een serie artikelen over opvallende onderwerpen uit 10 jaar Transport Online. En daar hoort Klaas-Jan Bolt ook bij. Daarom benaderden wij hem en vertelde de chauffeur uitgebreid aan Transport Online hoe het met hem gaat en hoe hij terugkijkt op wat er allemaal is gebeurd.

Beroerte

"Ik heb onlangs een beroerte(herseninfarct, red) gehad en kan mijn linkerhand niet gebruiken. Ik ben kort geleden uit het ziekenhuis gekomen", begint hij te vertellen. "Het gaat dus niet 100 procent met mij en ik kan helaas mijn werk niet uitvoeren. Ik heb sterk het gevoel dat de stress van de afgelopen jaren mede-oorzaak van de beroerte is", voegt hij eraan toe.

Het is voor hem niet makkelijk om terug te kijken naar de periode van de arrestatie en gevangenschap. Toch doet hij het nog een keer. "Het is moeilijk om er op terug te komen. Ik slaap er nog steeds slecht van", zegt hij erbij.

Arrestatie

Als Bolt in 2005 de softdrugpakketten in zijn vrachtwagen ontdekt zoekt hij contact met de Nederlandse politie en die adviseren de vrachtwagen te laten staan en naar ons land te komen. Hij doet dat, maar een maand later, op 13 mei 2005 staat de politie voor zijn deur en arresteert hem.

Hij gaat 20 mei op transport naar Frankrijk. Zijn baas is daar eerder opgepakt en noemde de naam van Bolt. "Mijn toenmalige baas heeft een kwalijke rol gespeeld. Als hij geen verklaring tegen mij had afgelegd was ik vrij man gebleven", zegt hij nu bijna tien jaar later.

"Met het advies dat de politie mij toen gaf om de wagen te laten staan ben ik het achteraf nog steeds eens. Niet met hun opstelling in ons land. Ze hebben fouten gemaakt. Ik had niet uitgeleverd mogen worden", aldus de chauffeur.

Lijdensweg

Bolt zit drie jaar lang in voorarrest. Uiteindelijk wordt hij op 21 mei 2008 veroordeeld tot een gevangenisstraf van vijf jaar. Zijn proces duurt drie weken. Voor hem is de hele procedure een lijdensweg en tijdens het proces oogt de vrachtwagenchauffeur verzwakt. Hij verblijft onder erbarmelijke omstandigheden in de Gradignan gevangenis in Bordeaux. Een plek waar veel zelfmoorden plaatsvinden.

Ondertussen zijn in Nederland veel chauffeurs betrokken bij Bolt. "Ik kreeg dat mee en waardeerde het. Via brieven kwam dat bij mij aan", weet hij zich te herinneren.

In eerste instantie heeft Bolt een Franse pro-deo advocaat die weinig voor hem doet. Er komt een betere: mr. Stéphane Guitard, die wel de kastanjes uit het vuur zou halen. Maar dat kost geld. Die benodigde euro's hebben Bolt en zijn naasten niet.

Inzamelingsactie

Transport Online start een inzamelingsactie. De nieuwe advocaat wil hem verdedigen, maar dan moet er eerst 15.000 euro op zijn rekening staan. Een flink bedrag is redelijk snel bijeen dankzij gulle giften van bezoekers van Transport Online.

En die gulheid zet ook anderen aan om in de buidel te tasten. Bolt is geen lid van FNV Bondgenoten en heeft geen recht op juridische bijstand. Maar dat wil niet zeggen dat de vakbond niets wil doen; "Het is echter een collega en die laten we niet zomaar in een Franse cel achter. Het kan ons allemaal gebeuren", klonk de motivatie voor een spontane vakbondsactie. De leden van de Sectorraad BGV van FNV Bondgenoten zamelden 170 euro in en FNV Bondgenoten heeft dat bedrag verdubbeld. Dus is er 340 euro overgemaakt.

Nog een bijzondere herinnering: Zingende vrachtwagenchauffeur Bert van Reemst uit Kollum vindt dat hij iets voor zijn collega in de problemen moet doen. En schenkt de verkoop van 100 cd's aan de actie. Dus geeft hij een cheque van 1.000 euro aan hoofdredacteur Esther van der Wal-de Vries van Transport Online.

Bolt: "Hartstikke mooi die actie!" Maar: "Jammer dat het uiteindelijk voor mij niets heeft opgeleverd. In totaal is er 25.000 euro aan mr. Guitard betaald. Maar hij heeft weinig voor mij gedaan. Ik ben ervan overtuigd dat hij mij vrij had kunnen krijgen."

De Gradignan gevangenis in Bordeaux

Geen hulp meer

Waarom besloot Transport Online om een inzamelactie te starten voor Klaas-Jan Bolt? Hoofdredacteur Esther van der Wal-de Vries: "Omdat het erop leek dat Klaas-Jan geen hulp meer kreeg als zijn Franse advocaat niet betaald werd. Klaas-Jan zat al drie jaar in voorarrest en er zat totaal geen schot in de zaak."

"Transport Online heeft toentertijd contact gezocht met zijn Franse advocaat, Stéphane Guitard. Deze zei niets meer te kunnen doen als hij niet betaald werd. Er was 15.000 euro nodig had hij gezegd om het proces voor Klaas-Jan te voeren."

Van der Wal: "Uiteindelijk heeft de inzamelingsactie rond de 7.000 euro opgeleverd. Het geld is overgemaakt naar de Franse advocaat Guitard. Hij heeft hiervoor het proces gevoerd dat in mei 2008 plaatsvond. Veel heeft hij echter niet bereikt want Klaas-Jan werd tijdens dat proces schuldig verklaard en kreeg vijf jaar cel."

Wat heeft er indruk op je gemaakt tijdens die actie? Van der Wal: "De hele ‘Bolt-kwestie’ heeft erg veel indruk op mij als hoofdredacteur en eerste betrokkene gemaakt. Ik stond in nauw contact met Klaas-Jan Bolt via onze organisatie Gevangen Chauffeurs."

Leefomstandigheden

"Via briefwisselingen kreeg ik een klein beetje een indruk van hoe de leefomstandigheden in de cel waren waar Bolt verbleef. Als ik zijn brieven las had ik echt met die man te doen en met het feit dat hij gewoonweg niet goed vertegenwoordigd werd. Zowel niet door zijn Nederlandse advocaat en zeer zeker niet door zijn Franse advocaat."

"Uiteindelijk heeft Transport Online in samenspraak met de familie en uiteraard Klaas-Jan zelf besloten een andere Nederlandse advocaat in te schakelen, Mark Teurlings. Deze heeft er voor gezorgd dat Klaas-Jan uiteindelijk overgeplaatst kon worden naar Nederland. Zijn straf zou hier omgezet worden naar Nederlandse maatstaven en dat resulteerde erin dat hij op maandag 24 november 2008 vrij man was."

“Wat ook veel indruk op mij gemaakt heeft is het feit dat er zoveel mensen spontaan geld stortten om hem te helpen. We wisten veel media-aandacht te genereren samen met zijn broer Hans waardoor er veel mensen in Nederland bereikt konden worden. Transportbedrijven, chauffeurs en ook de vakbonden stortten gul geld. Maar ook wildvreemden die niets met de transportwereld van doen hadden gaven geld.”

“Ik heb veel van deze kwestie geleerd! Allereerst dat je soms ook té betrokken bij een zaak kunt raken. Na de Bolt-zaak hebben we wel wat veranderingen doorgevoerd in hoe we met gevangen chauffeurs en hun familie omgaan. Wij hebben in principe nu alleen nog een adviserende rol en geen actieve rol meer zoals indertijd wel bij de Bolt-zaak. “

“De organisatie Gevangen Chauffeurs bestaat inmiddels niet meer als zodanig. Wel is er op Transport Online nog enige informatie over gevangenschap in het buitenland te raadplegen. Toch denk ik dat als ik opnieuw met zo’n grote zaak geconfronteerd zou worden en iemand om onze hulp vraagt ik me als hoofdredacteur waarschijnlijk weer net zo hard zou maken als toen voor Klaas-Jan Bolt. Dat zit nu eenmaal in me.”

Prettig

“Ik heb een bloedhekel aan onrecht en ben van mening dat iedere chauffeur, en dan laat ik de schuldvraag even in het midden, recht heeft op een goede advocaat en een eerlijk proces wanneer hij wordt verdacht van drugssmokkel. Daarnaast is het voor familieleden gewoon vaak erg lastig om informatie te krijgen, zeker in het begin vlak na een arrestatie. Het is prettig als je mensen dan even een stapje verder kunt helpen.”

“De gevangenschap van Bolt had een grote impact op Transport Online. Er werd in die tijd veel in kranten en op televisie aandacht besteed aan de zaak Bolt. Vaak werd de naam van Transport Online ook genoemd. “

“Het leefde heel erg bij chauffeurs. En niet alleen bij chauffeurs, het leefde in de hele transportwereld. Wij ontvingen veel e-mails en in die tijd was er een steunboek voor Klaas-Jan opgezet waarin mensen een berichtje konden schrijven. Deze stond boordevol steunberichtjes naar Klaas-Jan en zijn familie toe.”

Advocaten

Vanuit ons land wordt de vrachtwagenchauffeur aanvankelijk bijgestaan door mr. Han Vallenduuk en later is dat de bekende strafpleiter mr. Mark Teurlings.

Bolt wordt uiteindelijk in november 2008 aan ons land uitgeleverd. En gaat een Groningse cel in. Kort daarna laten ze hem vrij. "Met de Nederlandse advocaten heb ik later nog een goed contact gehad."

De dag dat Bolt vrijkomt vangen zijn naasten hem op. Het huwelijk met zijn vrouw loopt later fout en ze gaan uit elkaar. Inmiddels is hij hertrouwd.

"Ik ben weer als vrachtwagenchauffeur gaan werken en dat bevalt prima." Toch zijn de herinneringen aan de Franse cel gebleven. "Dat verdwijnt nooit meer. Ook het psychische niet. Toch heb ik ervan geleerd. Door heel goed de wagen na te kijken als ik onderweg ben. Tot twee jaar geleden heb ik in het buitenland gereden. En reken maar dat ik alles goed nakeek."

Het leven is na al die ellende nog altijd de moeite waard. Bolt: "Natuurlijk hebben mijn vrouw en ik wel eens dingetjes. Het is niet altijd perfect en er zijn soms tegenslagen. Toch hebben wij een leuk leven."

Publicatie boek

‘Onterecht Gevangen’, heet het (dag)boek van Bolt dat enige tijd na zijn vrijlating is gepubliceerd. Het boek maakt veel los bij vrachtwagenchauffeurs en andere belangstellenden. Kritiek is er ook. “Een lange klaagzang en saai”, klinkt de omschrijving.

Zijn verhaal omvat woede, wanhoop, maar ook hoop vanuit zijn cel. Hij is van mening 3,5 jaar van zijn leven te zijn kwijtgeraakt door de leugens van iemand anders. Het thuisfront heeft hem tijdens de periode in de cel gesteund. Direct na publicatie bekent Bolt spijt van het boek te hebben. Door het gevoel: Wat moet ik ermee?

 

Na zijn vrijlating pakt hij zijn leven op met gezin en een nieuwe baan. Wederom als chauffeur. Tegenwoordig woont hij in Ezinge. Aan de andere kant vindt hij het toch mooi dat zijn verhaal op de markt is gekomen. Met het boek wil hij laten zien wat er in Frankrijk gaande is en wat hem is aangedaan. En wil hij collega’s waarschuwen. Dat ze op hun vracht letten. Want criminelen kunnen er drugs bij stoppen.

"Achteraf gezien had ik er meer dingen in moeten zetten en er bepaalde zaken uit willen laten. Het boek heeft het prima gedaan en is uitverkocht. Na publicatie ben ik door menen benaderd die ook zoiets meemaakten. Ik had ze graag meer willen helpen. Alleen was ik op dat moment zelf nog druk bezig met terugkeren in de maatschappij."

Wat vindt hij van de kritiek dat zijn boek een te lange klaagzang en zelfs saai is? Bolt: "Het is mijn dagboek en ik ben geen schrijver."

Naar Frankrijk?

"Ik ga nooit meer naar Frankrijk. Wat daar is gebeurd blijft onmenselijk", liet Bolt net na publicatie van zijn boek aan Transport Online weten. Denkt hij daar nu anno 2015 nog steeds zo over? "Ik denk er nog precies hetzelfde over. Als mijn gezin naar bijvoorbeeld Disneyland Parijs wil, dan gaan ze maar lekker samen. Dan ga ik zelf ergens anders naartoe", besluit hij lachend.