Commissie kritisch over rol Donner bij Vestia

DEN HAAG - De enquêtecommissie die onderzoek heeft gedaan naar het stelsel van woningcorporaties is uitermate kritisch over het optreden van oud-minister van Binnenlandse Zaken Piet Hein Donner (CDA) rond het Vestia-debacle. De commissie suggereert dat Donner de Tweede Kamer eerder op de hoogte had moeten stellen over de problemen bij de Rotterdamse woningcorporatie.

"Naar het oordeel van de commissie staat het feit dat minister Donner de Tweede Kamer niet informeert over de omvang van de problemen en de risico's bij Vestia op gespannen voet met de actieve informatieplicht van de minister ten opzichte van de Tweede Kamer", schrijft de commissie. Het niet of onjuist informeren van de Tweede Kamer geldt als een politieke doodzonde.

Tijdens het verhoor voor de enquêtecommissie verdedigde Donner zijn besluit om de Kamer bewust lange tijd niet te informeren over de problemen bij Vestia. Hiermee wilde hij de aansprakelijkheid voor de staat verkleinen. Ook was er langer tijd geen noodzaak om de Kamer te informeren en wilde hij eerst duidelijk krijgen wat het probleem was, zei hij. Donner kreeg begin september 2011 te horen dat de 'derivatenvulkaan' bij Vestia op uitbarsten stond.

In december werd volgens Donner pas duidelijk wat de volle omvang van het probleem was. Zijn opvolger Liesbeth Spies (CDA) - Donner was inmiddels naar de Raad van State vertrokken - informeerde de Tweede Kamer vervolgens voor het eerst vertrouwelijk.

Volgens de enquêtecommissie getuigt de aanpak van Spies van 'gevoel voor urgentie'. Ook speelde zij een belangrijke rol bij het vertrek van Vestia-topman Herman Staal. "Dit is belangrijk geweest om de problemen bij Vestia echt aan te kunnen pakken." Spies nam ook het besluit om de derivatenportefeuille van Vestia voor twee miljard euro af te kopen.

Tijdens het verhoren hield Marcel de Vries, de voormalig kasbeheerder van Vestia, Spies nog verantwoordelijk voor het miljardenverlies. Het was de minister die bepaalde dat de noodlijdende corporatie een deal moest sluiten met de banken. Dat had heel anders gekund, suggereerde hij. Tijdens haar verhoor verdedigde Spies haar besluit, en ze wordt nu gesteund door de enquêtecommissie.

De keuze voor het afkopen van de derivatenportefeuille beoordeelt de commissie als 'verdedigbaar'. Tegelijkertijd bleek later dat de schade veel hoger is. Over deze bijkomende kosten heeft Spies de Kamer niet geïnformeerd. "Medio 2013 blijken deze kosten volgens de jaarrekening van Vestia 681 miljoen euro te bedragen. De commissie stelt vast dat deze kosten substantieel bijdragen aan de huidige financiële problemen bij Vestia."

Ook heeft de afkoop van de derivaten en de sanering die is doorgevoerd de problemen bij Vestia niet volledig opgelost, oordeelt de commissie. De Tweede Kamer moet verder het handelen van Spies nog steeds beoordelen. Zij kreeg van het parlement veel vertrouwen en een groot mandaat om de problemen op te lossen. "De Tweede Kamer geeft hierbij aan de minister achteraf te zullen beoordelen. De commissie stelt vast dat dit laatste echter nauwelijks heeft plaatsgevonden." (Novum)