Spoor volwaardig alternatief naar Verre oosten

ANTWERPEN - Spoorvervoer van gevoelige goederen over lange afstand is een volwaardig alternatief voor lucht en maritiem transport. Dat is de conclusie van het ambitieuze project Transpharma Express. Het Vlaams Instituut voor de Logistiek (VIL) stelt vandaag de resultaten van het twee jaar lopende onderzoek voor.

Aantrekkelijke transportoptie voor verladers

Het project bewijst dat het technisch en operationeel mogelijk is de temperatuur, locatie en veiligheidsstatus van producten in containers per spoor over lange afstand op te volgen en te garanderen. Voor verladers is dit een duurzaam transportalternatief voor het meer risicovol wegtransport, de tragere maritieme verbinding en dure luchtvracht.

De Nieuwe Zijderoute

In oktober 2012 startte het VIL samen met tien partijen het project ‘Transpharma Express’ op met als doel het transport van gevoelige goederen over lange afstand per spoor te realiseren. Het project focust hierbij in het bijzonder op de ‘Nieuwe Zijderoute’, die het volledige Euraziatische continent doorkruist. Aanleiding voor dit project is de transcontinentale goederenverbinding per spoor tussen Antwerpen en Chongqing (China) die de Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij Antwerpen eind 2011 samen met de Belgische douane en het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen concretiseerde.

Onbalans op verbinding verkleinen

Er zijn transporten op deze verbinding van Oost naar West, maar trafieken van West naar Oost ontbreken. Vanuit de Vlaamse markt kwam de vraag om temperatuurgevoelig transport zoals geneesmiddelen, chemicaliën of voedingsproducten per spoor naar het verre Oosten te vervoeren. Dit vergroot de mogelijkheid op meer trafiek van West naar Oost om zo een evenwicht in goederenstromen te realiseren.

Testrun met revolutionair containertype

Het VIL maakte een inventarisatie van de technische mogelijkheden, voerde risicoanalyses uit en ging ten slotte over tot een testrun. Samen met Pfizer werd een proefzending naar Kazachstan opgezet met een revolutionair containertype met dieselelektrische unit en een tankcapaciteit van 800 liter die bijtanken op het traject overbodig maakt. Dankzij een ingebouwde track en trace unit kon de zending bovendien te allen tijde worden opgevolgd en de veiligheidsstatus, locatie, evenals toestand van de goederen en het verbruik van de koeleenheid worden gecontroleerd via een webapplicatie.

De uitdaging: route rendabel maken

Grootste uitdaging is nu de technologische en economische mogelijkheden om te zetten in een onafhankelijk werkend business model. Er is voldoende volume nodig om de lijn rendabel te maken. Uit een door VIL recent georganiseerd verladersplatform blijkt dat de interesse uit verladershoek groot is. Maar ook de nationale spoorwegen langs de route (Wit-Rusland, Rusland, Kazachstan, China) zijn sterk geïnteresseerd en slaan de handen in elkaar. Zo zal er nog dit jaar in nieuwe containers worden geïnvesteerd en een organisatie worden opgericht om de lijn te commercialiseren.

Dankzij het potentieel om terugvracht te consolideren in Antwerpen, is recent ook de opening van een trade office een feit. “POM Antwerpen is trots dat het ‘Chongqing Government Logistics Council Belgium Office’ de Europese markt van verladers zal benaderen vanuit Antwerpen en meer bepaald vanuit onze kantoren. Op deze manier wordt de samenwerking tussen Chongqing en Antwerpen rond de ‘Nieuwe Zijderoute’ versterkt en verder uitgebouwd”, meldt Luc Broos, algemeen directeur POM Antwerpen.

Het Collectief Onderzoeksproject “Transpharma Express” werd uitgevoerd door het Vlaams Instituut voor de Logistiek in samenwerking met en ondersteuning van BASF, Eastman, FVP House, Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen, MSD be well, POM Antwerpen, POM West-Vlaanderen, Pfizer, UCB Pharma en UTi.